RUCH JEDNOSTAJNY

RUCH JEDNOSTAJNY

PRĘDKOŚĆ, DROGA, CZAS

Ruch jednostajny prostoliniowy

Droga - jest to tor między dwoma punktami. Drogę wyraża się w metrach albo innych jednostkach długości. Jeśli ruch odbywa się po linii prostej po osi współrzędnych x to droga jest równa:  

Przykłady ruchu

Definicje związane z ruchem

Tor ruchu - jest to linia (prosta lub krzywa) którą wyznacza poruszający się punkt.

czyli w tym wypadku droga to różnica między położeniem końcowym i początkowym.

Przemieszczenie - ( od punktu A do punktu B) jest to trochę inna sytuacja niż w pojęciu drogi. Przemieszczenie jest wektorem czyli ma punkt zaczepienia (A) i punkt końcowy (B), kierunek i zwrot. Jeżeli ruch odbywa się po linii prostej to wtedy wartość przemieszczenia (długość tego wektora) to droga.

Różnica między drogą a przemieszczeniem                                      

Ruch - ciała można opisać jak pod wpływem czasu zmienia się jego położenie w wybranym układzie odniesienia. Położenia można wskazać, podając współrzędne ciała w wybranym układzie współrzędnych.

Czas oznaczamy literką t , a drogę literką s Stosujemy wzór:

czyli

inne sformułowanie prędkości to droga przebyta w jednostce czasu.

Prędkość oznaczamy v i mierzone

Przelicznik warto pamiętać.

Jak wynika z powyższych wykresów w ruchu jednostajnym prędkość ma stałą wartość a wartość przyspieszenia jest równa 0.

Prędkość chwilowa i prędkość średnia to nie to samo.

Jeśli mamy ruch niejednostajny, to prędkość chwilowa jest co chwilę inna i tylko przez przypadek w jakimś momencie może ona być równa prędkości średniej. Natomiast kiedy ruch jest jednostajny (albo jeśli ciało spoczywa), to nie ma czego odróżniać prędkość chwilowa jest wtedy równa prędkości średniej.

Prędkość można zdefiniować wzorem:

Jest kilka prędkości które z różnych powodów warto zapamiętać:

• Prędkość światła w próżni: około 300 000 km/s
• Ziemia krążąca po orbicie wokół Słońca 30 km/s
• Rakieta kosmiczna lub sztuczny satelita ziemi rzędu 10 km/s
• Pocisk armatni lub karabinowy rzędu 1 km/s
• Prędkość dźwięku w powietrzu 333 m/s
• Duży samolot pasażerski 900 km/h ( niewiele wolniej od dźwięku )
• Prędkość dopuszczalna w Polsce na autostradzie 130 km/h
• Piechur (orientacyjnie) 1-1,5 m/s czyli 4-5 km/h
• Ruch kontynentów względem siebie: kilka cm/rok

Prędkość jest wielkością wektorową, czyli innymi słowy: prędkość ma nie tylko określoną wartość, ale także kierunek i zwrot.

COPYRIGHT © FIZYKA W SZKOLE PODSTAWOWEJ